MISIR’DA HAKİMİYET KURAN TURK-İSLAM DEVLETLERİ

•      Mısır’da hakimiyet kuran Turk-İslam devletleri Mısır’ı IX. yuzyıl ortalarından XIX. yuzyılın sonlarına kadar yonettiler.

•      Bu dönemler de Mısır’da hakimiyet kuran devletler şunlardır:

Tolunoğulları sınırları

       TOLUNOĞULLARI
•      Mısırda kurulan ilk Türk devletidir.

•       Abbasilerin Mısır valisi Tolunoğlu Ahmet tarafından kurulmuştur.

•      Başkenti bugünkü Kahire olan Fustat şehridir.

•      Türkler ve Sudanlılardan güçlü ordu kurarak kısa sürede Mısır’ın yanı sıra Suriye, Filistin ve Lübnan’ı ele geçirir.

•      Ahmet’ten sonra başa geçen oğlu Humareveyh’ten itibaren taht kavgaları ve yerli halkla yönetici Türklerin uyuşmaması devletin sonunu getirmiştir.

•      Devlete Abbasiler son vermişlerdir.

•      Mısırda az süre egemenlik kursa da halkın refah seviyesini artırarak vergileri azaltmış tüccarlara rahat çalışma ortamı sağlamıştır.

•      Sosyal devlet anlayışıyla hareket etmişlerdir. Maristan adı verilen hastaneler (darüşşifa) kurmuşlardır.

Tolunoğulları hükümdarları

,

          İHŞİDİLER(AKŞİTLER) (935-969)

İhşidiler Mısır'da kurulan ikinci Türk devletidir.

•      Devletin kurucusu Ebubekir Mehmet (Muhammed b. Tuğç), Fergana hükümdarları soyundandır.

•      Fergana hükümdarlarına verilen “İhşit” unvanı, Mısır’da kurulan ikinci Türk devletinin de ismi olmuştur.

•      Abbasi Devleti tarafından Mısır’a vali olarak atanan Ebubekir Mehmet, Abbasi Devleti’nin merkezi otoritesinin zayıflamasını fırsat bilerek Mısır’da bağımsızlığını ilan etti (935).

•      Devletin başkenti Fustat’tı.

•      Filistin, Suriye, Lübnan ve Hicaz bölgelerini topraklarına kattı.

Hicaz'a egemen olan ilk Türk devletidir.

•      Ebubekir Mehmet’in ölümü (946) üzerine yerine oğulları (Ebü’l-Kāsım Ûnûcûr ve Ebü’l-Hasan Ali ) tahta geçtiyse de vezir Ebü’l-Misk Kafur yönetimi üstlendi.

•      Kafur’un ölümü (968) üzerine tahta geçen Ebü’l-Hasan Ali  oğlu Ahmet zamanında Mısır’da iç karışıklıklar arttı.

•      Bir süre sonra bu karışıklıklardan faydalanan Fatimiler, Mısır’ı işgal ederek İhşidilerin egemenliğine son verdiler.

      ÖRNEK SORU 1
Hicaz bölgesine hakim olan ilk Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir?

A)     Tolunoğulları               
B)     İhşidler                
C)      Eyyubiler                     
D)     Memluklular        
 E)      Osmanlılar

      ÖRNEK SORU 2
Aşağıdaki devletlerden hangisi Mısır’da hüküm süren ilk Türk devletidir?

A)     Tolunoğulları               
B)     İhşidler                
C)      Eyyubiler                     
D)     Memluklular         
E)      Osmanlılar

     ÖRNEK SORU 3
Aşağıdaki Türk devletlerden hangisi Mısır’da egemen olduğu halde Mısır’da kurulmamıştır?

A)     Tolunoğulları               
B)     İhşidler                
C)      Eyyubiler                     
D)     Memluklular        
E)      Osmanlılar

Cevapalar

1. B      2. A        3.E