9. SINIF TARİH DERSİ
ÇALIŞMA SORULARI
Orta Asya
1. “Türk” kelimesi ne anlamlara gelmektedir?
●
Olgunluk
çağı
●
Türemek
●
Devlete
bağlı halk
●
Yürümekten
yürük
●
Töreli,
kanun ve nizam sahibi
●
Miğfer
2. Türklerin en eski kültür alanları nerelerdir?
●
Anav
●
Karasuk
●
Tagar
●
Afanasyevo
●
Andronova
●
Keltminar
3. Kavimler Göçü’nün nedenlerini belirtiniz.
1) Türklerin bağımsızlık istekleri
2) Asya Hunlarının Çin yönetimine girmek istememeleri
3) Hunların kendilerine yurt bulmak istemeleri
4. Kavimler Göçü’nün sonuçlarını belirtiniz.
1)
Roma,
Batı ve Doğu Roma olarak 395 yılında ikiye bölündü.
2)
476
yılında Batı Roma İmparatorluğu yıkıldı.
3)
Avrupa,
yüzyıla yakın bir süre karışıklık içinde kaldı.
4)
Çeşitli
kavimlerin kaynaşması sonucunda yeni milletler ortaya çıktı. (İspanyollar,
İngilizler)
5)
Günümüz
Avrupa devletlerinin birçoğunun temelleri bu dönemde atıldı. (Fransa,
İngiltere, İspanya vb.)
6)
Avrupa’daki
krallıkların sürekli savaş ve yağmaların etkisiyle eski güçlerini yitirmeleri,
feodalite rejiminin ortaya çıkmasına zemin hazırladı.
7)
Barbar
kavimleri arasında Hristiyanlık hızla yayılmaya başladı.
8)
Avrupa’ya
yerleşen Türkler, buralarda çeşitli devletler kurdular. (Avrupa Hun Devleti,
Avar Devleti vb.)
9)
Bazı
tarihçilere göre bu olay, İlk Çağ’ın sonu Orta Çağ’ın başlangıcı kabul edildi.
5. Türk tarihinde bilinen ilk Türk devleti hangisidir?
●
Asya
Hun devleti (veya Büyük Hun devleti)
6. Asya Hun devletinin bilinen ilk hükümdarı ve en güçlü dönemleri hangisidir?
●
Teoman
(veya Tu-Man)
●
Meta
Han (veya Mu-tu) (en güçlü dönem)
7. Türklerin anayurdu neresidir?
●
Orta
Asya
8. Türk tarihinde “TÜRK” adıyla kurulan ilk devlet hangisidir?
●
Kök
Türk devleti
9. I. Köktürk devletinin kurucusu ve en güçlü dönemi hangisidir?
●
Bumin
Kağan (kurucu)
●
Mukan
Kağan
10. II. Köktürk(Kutluk) devletinin kurucusu ve en güçlü dönemi hangisidir?
●
Kutluk
Kağan (veya İlteriş kağan)
●
Bilge
Kağan (en güçlü dönem)
11. Orhun Kitabeleri (Abideleri) hangi Türk yöneticileri için yazılmışlardır?İki tanesinin adını yazınız.
●
Bilge
Kağan
●
Kültigin
●
Tonyukuk
12. Türk tarihinde din değiştiren ilk Türk toplumu ve devleti hangisidir?
●
Uygurlar
13. Uygurların kurucusu ve en güçlü dönemleri hangisidir?
●
Kutluk
Bilge Kül Kağan (kurucu)
●
Moyen-Çur
Kağan
14. Uygurların maniheizm dinini benimsemesinin en önemli sonucu nedir?
●
Yerleşik
yaşama geçmeleri
●
Savaşçı
özelliklerinin yok olması
15. Avrupa Hun devletinin bilinen ilk hükümdarı ve en güçlü dönemleri hangileridir?
●
Balamir
(veya Belemir) ve Attila
16. Anadolu’ya ilk Türk akınlarını hangi Türk toplumu yapmıştır?
●
4.
Yüzyılda Avrupa Hunları
●
6.
Yüzyılda Sabirler
17. Margos ve Anatolyus Antlaşmalarını Avrupa Hunları hangi devletle yaptılar?
●
Doğu
Roma İmparatorluğu ( Bizans)
18. Avrupalıların “tanrının kırbacı” dedikleri ünlü Türk hakanı kimdir? Bu hakan, hangi papanın ricasıyla Roma’yı affetmiştir?
●
Attila
Han
●
Papa
I. Leon
19. Avrupa Hun Hakanı Attila’nın Batı Roma’ya yaptığı seferlerin adları nedir?
●
Galya
ve İtalya seferleri
20. Tarihte ilk defa İstanbul’u kuşatan Türk topluluğu hangisidir?
●
Avarlar
(veya Juan Juan, Aparlar)
21. Almış Han döneminde İslam dinini benimseyen Bulgarların hangi koludur?
●
İtil
Bulgarları (veya Volga Bulgarları)
22. Museviliği benimseyen tek Türk devleti hangisidir?
●
Hazarlar
23. Yerleşik yaşama geçen ilk Türk devleti hangisidir?
●
Uygurlar
24. Türk tarihinde devlet kuramamış ancak Malazgirt Savaşı’ında Oğuz kökenli Selçuklu Türklerinin tarafına geçerek savaşı Türklerin kazanmasına etki eden Türk toplumu hangisidir?
●
Peçenekler
25. Günümüzde Rusya’nın kuzey topraklarını oluşturan Sibirya’ya adını veren Türk toplumu hangisidir?
●
Sabar(veya
Sibir, Sabir)
26. Türk tarihinde para bastıran ilk Türk devleti hangisidir?
●
Türgeş
(veya Türgiş)
27. Dünya’nın en uzun destanı olan Manas destanı hangi Türk toplumuna aittir?
●
Kırgızlar
28. Türk tarihinde İslam dinini benimseyen ilk Türk toplumu hangisidir?
●
Karluklar
29. Türkler hükümdarlarına Gök-Tanrı tarafından devleti yönetme yetkisinin verildiğine inanırlardı. Bu yetkiye ne denirdi?
● Kut anlayışı
30. Türk devletlerinde devletin başı, hakimiyeti Tanrıdan alan hükümdarın unvanı nedir?
● Kağan (veya İdikut, İlteriş, Han , Hakan)
31. Türk devletlerinde devletin başı sayılan hükümdarın hanımının unvanı nedir?
●
Hatun
(veya Katun)
32. Türklerde devleti oluşturan iki kavram hangileridir?
●
Millet
ve Ülke
33. Türk toplumunda toplumu oluşturan en küçük birimden en büyüğüne soy dayanışmasının (toplum birimleri) aşamalarını sırayla yazınız.
●
Oguş(Aile)
< Urug (Soy) <
Boy(Soy birliği) <
Budun(Millet) < İl(Devlet)
34. İlk Türk devletlerinde yönetme yetkisine sahip olan aileler hangileridir?
a.
Hunlarda
“Tu-ku” ailesi
b.
Köktürklerde “Aşina” ailesi
c.
Uygurlarda
“Yağlakâr” ailesi
35. Cihanşümul devlet anlayışı ne demektir?
●
Türklerin
dünyayı yönetme ve dünyaya hâkim olma fikridir.
36. “İkili yönetim” anlayışı ne demektir?
● Hun Kağanı Mete Han’dan itibaren ülüş ilkesine dayanarak ülke yönetiminin kolaylaşması amacıyla ülkenin hanedan üyeleri arasında genellikle doğu ve batı olarak yönetilmesi anlayışıdır.Batı tarafının yönetici Yabgu iken Doğu tarafının yöneticisi Kağan’dır. Yabgu, Kağan’a bağlı olma koşulu vardır.
37. Türk devletlerinde orduların özellikleri nelerdir?
1)
Genellikle
süvari (atlı) birlikler olmaları
2)
Ordu-millet
anlayışı olması (Eli silah tutan herkesin asker sayılması)
3)
Askerlikte
eğitimin sürekli olması
38. İlk Türk devletlerinin başkentleri hangisidir?
Devlet Başkent
a.
Asya
Hunları Ötüken
b.
Birinci
Köktürkler Ötüken
c.
İkinci
Köktürkler Ötüken
d.
Uygurlar Karabalgasun (Ordubalık)
39. Çin İmparatoru’nu esir edip Köktürklerin bağımsızlığını tekrar kazandırmaya çalışan hükümdar soyundan gelen kişi kimdir?
●
Kür-şad
40. İlk Türk devletlerinde Töre hukuku özellikleri nelerdir?
1)
Töre
yazılı değildir.
2)
Yaşam
tarzına bağlı olarak ölüm cezaları genellikle verilmez. (Devletin bütünlüğüne
karşı işlenen suçlar vb.hariç)
3)
Hükümdarın
bile kanunlara uymak zorundadır.
41. İlk Türk devletlerinde yaygın olarak konar-göçer yaşamın yaygın olduğuna kanıt olarak neler gösterilebilir?
1)
Geçim
kaynağının genellikle hayvancılık olması
2)
Yılın
belli dönemlerinde yaylak belli dönemlerinde kışlak denilen yerlerde kalmaları
3)
Törenin
yazılı olmaması
42. Hangi Türk topluluğunun en önemli eseri “Codeks Cumanicus”tur?
●
Kıpçaklar
(veya Kumanlar)
43. Sulu Kağan Arapların Orta Asya’ya yayılmasını engellemiştir. Sözü edilen Türk hakanı hangi Türk devletinin hükümdarıdır?
●
Türgiş
(veya Türgeş)
44. İkinci Köktürklerin Yabgu’su İstemi Yabgu, Sasani(İran) devleti ile anlaşarak hangi devleti yıkmıştır?
●
Akhun
devleti (veya Eftalitler)
45. Tanhu ve Şanyu hangi Türk devletinde hükümdara verilen unvanlardandadır?
●
Asya
Hun devlet (veya Büyük Hun devleti)
46.
● “Devlet halk içi vardır.”
● Aç olnaları doyurdum.
● Fakir milleti zengin ettim
Yukarıda bazı hedefleri olan Türk hakanlarının devletleri günümüzde hangi devlet modeliyle eşleştirilebilir?
●
“Sosyal
devlet” anlayışı
47. Türklerde ilk askeri teşkilatının kurucusu ve kurduğu askeri sistemin adı nedir?
●
Asya
Hun Kağanı Mete Han ve Onlu Sistem
48. Özellikle ilk Türk devletlerinin savaşlarda kullandıkları askeri taktiklerin adları nelerdir?
a)
Sahte
Ricat (geri çekilme)
b)
Hilal
Taktiği
c)
Turan
taktiği
49. Müslümanlığı kabul eden Oğuzlara ilk dönem Türkmen denilmiştir. Ancak, Oğuzlara mensup olup da Hristiyanlığı kabul eden, günümüzde Avrupa’da yaşayan anadilleri de Türkçe olan Türk topluluğuna ne ad verilmektedir?
●
Gagavuzlar
(veya Gökoğuzlar)
50. İlk Türk devletlerini en fazla etkileşim halinde olduklaı devletler hangileridir? Bu devletlerle hani ticaret yolunda egemenlik sağlamak için siyaset değişiklikleri yapmıştır?
●
Çin,
Sasani (İran) ve Bizans / İpek Yolu
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder