SATÜRN VE UYDULARI -12-

 

36.       Pan

·         Haberci tanrı Hermes’in çocuklarından en ünlüsü keçi ayaklı Pan’dır. Hermes, Dryops’un kızlarından biri olan Nympha’lardan biri  ile evlenmiş ve Pan doğmuştu. Pan, ormanlar, mağaralarda yaşayıp kır tanrısı olarak tanındı. Sürüleri gözetleme, flüt çalma onun hoşlandığı aktivitelerdi. Pan, babası gibi Nympha’larla vakit geçirmiş hatta onlardan bir kaçıyla ilişki kurmuştu.

Kır tanrısı Pan

·         Pan’ın ilişkileri;

a.        Ekho

·         Ekho denilen periye Musalari şarkı söylmeyi ve flüt çalmayı öğretmişlerdi. Bu peri genellikle yalnız kalmaktan hoşlanırdı.  Bu perinin sevenleri onlara yüz vermediği için onun üzerine atlayıp onu parçalarlar. Bu nedenle dünyanın her tarafına yayılmış parçaları aynı yerde kalmaz. Parçalandığı halde sesiyle ölümsüz olan bu peri dağlarda kulağa çarpan sesleri geri çevirdiği için kendisine yankı da dendi.

·         Ekno ile ilgili başka bir mit aha vardır:  Zeus, yeryüzünde perilerle görüştüğü zaman Hera’dan kaçmak için Ekho’yu Hera ile konuşturup böylece zaman kazanıp kaçabiliyordu. Bunun farkına varan Hera, Ekho’yu cezalandırarak sesini kısmış böylece yankıda sadece son heceyi tekrar edermiş.

·         Ekho, bir gün kırda dolaşırken avcı Narkissos ile karşılaştı. Ekho bu avcıya delice tutuldu.  Onu takip etse de Narkissos kaçıyordu.  Sevgisine karşılık bulamayan Ekho, kaybolmuş kemikleri kayaya dönüşmüş ama  sadece sesi kalmıştı. Bu nedenle ıssıs dağlardaki uğultu sesi onun sesiymiş. Ancak Narkissos’un bu derece kalpsiz oluşu tanrıları kızdırmıştı. Narkissos, ava giderken bir kaynağın başında dinlenirken su içmeye karar vermişti. Kendi suretini suda görünce heyecanlandı ve kendine aşık oldu.  Kaynağın başından ayrılmayan Narkissos ölmüş ancak kızkardeşleri olan Naiades denilen su perileri ona ağlarken onun Nergis denilen çiçeğe dönüştüğünü gördüler.

Nergis çiçeğinin oluşumu

b.       Syrinks

·         Dağ perisi olan Syrinks, kendisini tanrıça Artemis’e adayıp evlenmemeye yemin etmişti. Aynı zamanda çok güzel olan bu periyi Pan görünce ona vurulmuştu. Syrinks, Pan’dan kaçarkenn Naiades denilen  ırmak perilerinden yardım isteyerek ırmağa atlamış periler de onu kamışa çevirmişlerdi. Pan da bu kamışlardan birkaç tanesini keserek Syrinks denilen flüt icat etmişti.

Pan, dağ perisini kovalıyor

 

c.        Pittys

·         Kır tanrısı Pan’ın sevdiği perilerden biri olan Pittys’i aynı zamanda kuzeyin soğuk rüzgarı Bora da sevmişti. Bora, Pittys’in Pan’ı sevmesini kıskanarak periyi kayalıklardan kayalıklara fırlatarak kemiklerini kırmıştı. Toprak ana bu perinin haline acıyıp onu çam ağacına dönüştürdü.

Rüzgarın efendilerinden Bora