ROMA TARİHİ -65- Publius Licinius Valerianus( Valerian, 253-260)

 

Publius Licinius Valerianus( Valerian, 253-260)

Valerianus

İlk dönemleri: 

·         Valerianus 200 yıllarında doğmuş ve Severus Alexander (222-235) zamanında consullük görevini yerine getirir.

·         İmparator Traianus Decius (249-251)   döneminde de Roma’daki etkinliği devam etti. İmparator Gallus(251-253), sonraki imnparator Aemlianus (253)’a karşı kendisinden yardım istediyse de Valerianus yardıma yetişemeden Gallus öldürülerek yerine  Valerianus‘u imparator ilân edilir. Valerianus’un Egnatia Mariniana’dan doğma Gallianus ve Valerianus adlı iki oğlu olup bunlardan Gallianus(260-268) imparatorluk yapmıştır.    

Valerianus’un faaliyetleri:

·         Önceki imparator Marcus Aemilius Aemilianus’un kendi askerleri tarafından öldürülmesinden sonra Senato’nun da onayıyla tek başına imparator olur.

·         Kendi oğlu Gallienus’u ortak imparator ilân etti. Gallienus’u Roma’nın batısından sorumlu yaparak kendisi Roma’nuın doğu bölgelerinin sorumluluğunu üzerine aldı.

·         Gothların Trakya, Bithynia ve Mysia bölgelerine, Boran kabilesinin de Pityus(Batum çevresi), Trapezus(Trabzon) ve Pantikapaion(Kırım'ın doğusu)’a saldırısı ve diğer German kavimlerinin saldınlarıyla Gallienus mücadele edecekti.

Mysia 

Valerianus’un faaliyetleri/Sasanilerle mücadelesi ve ölümü:

 

·         Sasanilerin ikinci kralı I.Şapur (yaklaşık 242-272), 244’te Romalıları mağlup etmişti. I. Şapur’un III. Gordianus dönemninden itibaren yapmış olduğu saldırıları sona erdirmek için 254’te o dönem Roama’nın Suriye eyalet merkezi Antiokheia’ya ulaşır. Suriye eyaleti çevresinde yer alan yerel (Arap) vassal Emesa hanedanından el Gabal (Elagabalus, yerel Suriye/Roma Güneş tanrısı) din adamlarından  Uranius Antoninus, Sasanilere karşı mücadele ederken isyan eder. Veba salgını ve Edessa (Urfa)’da Sasanilerin Roma ordusunu 260’ta kuşatmaları üzerine Valerianus, anlaşma yolu arar. Sasaniler barış için Valerianus’un Sasani karargâhına gelmesini şart koşmuşlardı. Valerianus’un Sasani karargâhına ulaştıktan sonra eriyik altın içirilerek öldürüldüğü söylenmektedir. İmparatorlarının esir edilmesi ve öldürülmesi Roma için utanç kaynağı olmuştu.

Roma'da Suriye /Syria eyaleti

(Bknz: Elagabalus maddesi, Roma'nın bu dinin etkisiyle aynı adı alan imparatoru,218-222)